حكم واقعي:حكمي است كه ازطريق دليل قطع آوربدست مي آيد ومربوط به جايي است كه مكلف يقين به حكم پيدامي كند.
حكم ظاهري:مربوط به حالتي است كه مكلف يقين ندارد يعني ياظن به حكم شرعي داردوياشك درحكم شرعي داردكه ظن به حكم شرعي مربوط به دلايلي است كه مفيد قطع ويقين نيستند وشك درحكم شرعي مربوط به اصول علميه است يعني وقتي هيچ دليلي برحكم شرعي نداشته باشيم آنگاه است كه دچارشك كامل درحكم شرعي خودمي شويم.