داخل بودن غايت در مغيّى
داخل بودن غايت در مغيّى
در بحث«غايت»اين مسئله مطرح است كه آيا حكمى كه در جمله بيان شده شامل خودغايت هم مى‌شود يا نه؟به تعبير اصوليان،آيا غايت،داخل در مغيّى(حكمى كه غايت براى‌آن ذكر شده)است يا نه؟مثلا اگر شخصى بگويد:«تا فصل پنجم كتاب را خواندم»آيا اين‌جمله بدين معناست كه فصل پنجم كتاب را خوانده،يا اينكه تا ابتداى فصل پنجم را خوانده
است؟به بيان ديگر،آيا غايت(فصل پنجم)داخل در مغيّى(خواندن)است،يا خارج از آن؟
در ارزيابى اين مسئله مى‌توان گفت كه در اين زمينه قاعدهء كلى وجود ندارد.غايت‌در موارد مختلف حكم متفاوتى دارد و بايد با كمك شواهد قرائن موجود،حكم هر مورد رااستنباط كرد.علاوه بر اين،داورى و فهم عرف نيز مى‌تواند راهنماى مطمئنى در اين‌مسئله باشد.
مثال .ماده ١ قانون راجع به حفظ آثار ملى(مصوب ١٣٠٩ ):«كليهء آثار صنعتى و ابنيه واماكنى را كه تا اختتام دورهء سلسله زنديه در مملكت ايران احداث شده...مى‌توان جزء آثارملى ايران محسوب داشت و در تحت حفاظت و نظارت دولت مى‌باشد».در اين ماده نيزكلمه«اختتام»قرينه بر داخل بودن غايت در مغيّى است.