در مطالب قبل، اجماع را به منقول و محصل تقسيم کرديم 

اکنون مي گوييم :

اجماع محصل: دليل قطعي است و حجت است

اجماع منقول: دليل ظني و حجت است

 

*يادآوري:

اجماع زماني حجت است که :

اتفاق نظر در مورد آن وجود داشته باشد

اتفاق نظر مجتهدين باشد

اين اتفاق نظر کاشف از قول معصوم ( سنّت ) باشد

اين اتفاق نظر در مورد امري از امور دين باشد نه امور عقلي

اجماع ِبه صورت حدسي، کاشف از قول معصوم باشد


توضیحی در مورد اجماع حدسی: 

توضيح اين که زير دستان مطيع رئيس خود هستند و از او تبعيت مي کنند فقها و مجتهدين هم مطيع سنِّت و امام معصوم (ع) هستند.

پس نتيجه مي گيريم که وقتي مجتهدين اسلام که داراي بالاترين درجه ي تقوا هستند در مورد مساله اي نظري داشته باشند ( اجماع داشته باشند )، حدس مي زنيم که اين نظر (اجماع)، همان نظر امام معصوم وسنّت است