اصول فقه ـ متون فقه

براى مخصص منفصل , برخى از فضلاء نه قسم شمرده و براى هر يك مثالى ياد كرده . ليكن تقسيم صحيح آن اين است كه گفته شود بدين قرار :

1 - عقل

2 - حس مانند اوتيت من كل شيئى سببا - چه آن عامى است كه آسمان و آفتاب و ماه و عرض و كرسى را شامل مى گردد و حس آن را تخصيص مى دهد يا از راه حس دانسته مى شود كه اين امور ياد شده از حكم عام , خارج مى باشد برخى اين قسم را مخصص جداگانه اى ندانسته و چون حس آلت عقل است آن را به مخصص عقلى برگردانيده است .

3 - عرف استعمالى مانند تخصيص دابه به چهار پا , يا به خصوص اسب .

4 - عرف شرعى مانند تخصيص صلوة  به ادعيه و افعال مخصوص .

5 - نيت

منبع: تقریرات اصول فقه دکتر شهابی . نویسنده : عباس فربد