شرايط حجيت سنت تقريري

شرايط حجيت سنت تقريري

سنت تقريري زماني حجت است که :

1 – عمل بايد در مرئي و منظر معصوم رخ داده باشد

2 – معصوم با سکوتش تقيه نکرده باشد

عرف چیست ؟

عرف آن چیزی است که در گفتار و رفتار گروهی از مردم طوری واقع گردد که برای آنها مقبول و خوشایند باشد

عرف اقسامی دارد، از جمله :

1 - عرف عام و عرف خاص

2 - عرف لفظی و عرف عملی

3 - عرف شارع و عرف متشرعه

4 - و ...

تفاوت عرف و عادت :

عرف ناشی از اراده است ( عرف امری ارادی است ) ولی عادت از روی اراده نیست

عرف و عادت

عرف عبارت است از عملی که از روی اراده و آگاهی در بین مردم رواج پیدا می کند

عادت یعنی عمل یا گفتاری که خود به خود در بین مردم رواج پیدا می کند

پس در فرق عرف و عدت می گوییم:

عرف از روی ارده است ولی عادت نا خود آگاه است

همچنین عرف در اعمال رخ می دهد، یعنی یک عمل است که در بین مردم عرف می شود ولی عادت هم می تواند عمل باشد و هم گفتار

عرف ممدوح و مذموم

عرف ممدوح یا عرف پسندیده، یعنی چیزی که در بین مردم عرف شود و با شرع و قانون مخالفت و تعارض نداشته باشد ( مانند عرف شدن بدحجابی )

عرف مذموم یا عرف ناپسند یعنی چیزی که در بین مردم عرف شود و با شرع و قانون مخالفت و تعارض داشته باشد ( مانند عرف شدن سلام کردن مردم در اماکن و خیابان ها به همدیگر )

عرف لفظی و عملی

عرف لفظی یعنی این که یک لفظ در میان مردم عرف شود و آن را تکرار کنند

عرف عملی هم یعنی که یک عمل در میان مردم عرف شود و آنم را مکرراً تکرار کنند

نکته: برخی اصولیون از جمله دکتر ابوالحسن محمدی به عرف لفظی در نوشته های خود اعتقاد ندارند و معتقدند که عرف فقط یک عمل است و نه لفظ و گفتار

عرف عام و عرف خاص

 +عر ف عام یعنی این که عملی در بین مردم یک کشور یا چند کشور یا تمام جهان عرف شود

عرف خاص یعنی عرفی که در میان برخی یا گروهی از مردم ( مانند حقوق دانان ) وجود دارد

نکته: تفاوت عرف عام و عرف خاص را بیان کردیم ولی باید این نکته را هم یادآوری کنم که عرف عام و خاص نسبی هستند ( مثلاً ممکن است یک چیز در بین مردم یک شهر عرف شود که این عرف ، ببرای مردم همام شهر عرف عام است ولی برای مردم آن کشور، عرف خاص است )

عرف شرعی و متشرعه

عرف شرعی یعنی عرفی که در زمان پیامبر به وجود آمده است

عرف متشرعه یعنی عرفی که در زمان امام محمد باقر ( ع ) و بعد از آن به وجود آمده است 

نام های دیگر عرف شرعی ، عرف شرع و عرف شارع می باشد

عادت لفظی و عادت عملی

عادت لفظی یعنی یک لفظ در بین مردم یا فردی عادت شود و خود به خود تکرار شود 

عادت عملی یعنی یک عمل و حرکت در بین مردم یا فردی عادت شود و خود به خود تکرار شود 

نکته: یکی از فرق های عرف و عادت از نظر برخی اصولیون این است که عرف فقط در محدوده ی اعمال است ولی عادت هم می تواند لفظ باشد و هم عمل

عرف فردی و جمعی

عرف فردی یعنی یک عمل که در یک فرد عرف شود

عرف جمعی یعنی یک عمل که در یک فرد عرف شود

نکته: بیشتر اصولیون معتقدند که عرف فقط جمعی است و عرف نمی تواند فردی باشد

عادت فردی و جمعی

عادت فردی یعنی عمل و یا رفتاری که در یک فرد عادت می شود

عادت جمعی یعنی عمل و یا رفتاری که در یک جمع ( مانند مردم یک کشور ) عادت می شود .

فرق عرف و عادت در این است که عرف ارادی و آگاهانه است ولی عادت غیر ارادی است