استصحاب در اصول فقه
بسم الله الرحمن الرحیم
اصل استصحاب
شيخ انصاري در کتاب رسايل (فرائد الاصول) استصحاب را اين گونه تعريف نموده است
استصحاب يعني : ابقاء ما کان ( يعني حکم به باقي بودن آنچه که در قديم بوده ).
اکنون براي توضيح بيستر این تعریف به اين مثال دقت کنید:
اگر يقين داشته باشيم که قبلا وضو داشتيم و اکنون شک کنيم که در زمان حال هنوز هم آن وضو را داريم يا خير، مي گوييم: حکم به باقي بودن آنچه که در قديم بوده مي کنيم . يعني حکم مي کنيم که هنوز هم وضو داريم . به عبارت ساده تر، بر اساس يقين سابق عمل مي کنيم و نه بر اساس شک جديد
یقین سابق ما این بود که : وضو داشتیم ، پس چون استصحاب می گوید بر اساس یقین سابق باید عمل کنیم، میگوییم به این شک جدیدمون نباید اعتنا کنیم و می گوییم الان هنوز وضو داریم
مثال 2 : اگر یک قانونی باشد و شک کنیم که نسخ شده یا نه ؟!
در این جا:
یقین سابقمون اینه که این قانون قبلا اجرا میشده (و نسخ نشده نبوده)
شک جدیدمون هم اینه که این قانون الان شک داریم که نسخ شده یا مثلا قدیم همچنان در حال اجرا است
پس چون استصحاب میگه باید بر اساس یقین سابق عمل کنیم (و نه شک جدید) ، می گیم این قانون هنوز هم در حال اجرا است و نسخ نشده است .
مثال 3 : توی دادگاه قاضی یقین داره که شاهد قبلاً عادل بوده، حالا شک کرده که ایا هنوز هم عادل است یا نه ؟!
طبق استصحاب می گه، بر اساس یقین سابق هنوز هم عادل هست
استصحاب يعني : ابقاء ما کان ( يعني حکم به باقي بودن آنچه که در قديم بوده ).
اکنون براي توضيح بيستر این تعریف به اين مثال دقت کنید:
اگر يقين داشته باشيم که قبلا وضو داشتيم و اکنون شک کنيم که در زمان حال هنوز هم آن وضو را داريم يا خير، مي گوييم: حکم به باقي بودن آنچه که در قديم بوده مي کنيم . يعني حکم مي کنيم که هنوز هم وضو داريم . به عبارت ساده تر، بر اساس يقين سابق عمل مي کنيم و نه بر اساس شک جديد
یقین سابق ما این بود که : وضو داشتیم ، پس چون استصحاب می گوید بر اساس یقین سابق باید عمل کنیم، میگوییم به این شک جدیدمون نباید اعتنا کنیم و می گوییم الان هنوز وضو داریم
مثال 2 : اگر یک قانونی باشد و شک کنیم که نسخ شده یا نه ؟!
در این جا:
یقین سابقمون اینه که این قانون قبلا اجرا میشده (و نسخ نشده نبوده)
شک جدیدمون هم اینه که این قانون الان شک داریم که نسخ شده یا مثلا قدیم همچنان در حال اجرا است
پس چون استصحاب میگه باید بر اساس یقین سابق عمل کنیم (و نه شک جدید) ، می گیم این قانون هنوز هم در حال اجرا است و نسخ نشده است .
مثال 3 : توی دادگاه قاضی یقین داره که شاهد قبلاً عادل بوده، حالا شک کرده که ایا هنوز هم عادل است یا نه ؟!
طبق استصحاب می گه، بر اساس یقین سابق هنوز هم عادل هست
+ نوشته شده در ساعت توسط اموزش اصول فقه
|