حقیقت شرعیه

حقیقت شرعیه:
شكى نيست در اينكه پس از ظهور اسلام تصرّفاتى در لغات عربى بعمل آمده و شارع (ص) واژه‌هائى را كه قبلا بمعانى وضعيّه خود اختصاص داشته‌اند در احكام و عبادات خاصّۀ كه جزو شريعت اسلام بوده‌اند بكار برده است مثلا لفظ صلوة كه قبلا بمعنى دعا بوده بعدا در لسان شرع در مقابل عبادت مخصوصۀ كه داراى اركان و ركعات خاصه است استعمال گرديده و يا لفظ زكوة كه قبلا بمعنى نموّ بوده در مقابل اداى مال مخصوص و يا كلمۀ حجّ كه در لغت بمعنى مطلق قصد بوده در مقابل مناسك مخصوصۀ بكار برده شده است، ولى آيا اين استعمال‌ها بطريق حقيقت صورت گرفته يا مجاز؟ يعنى شارع اسلام اين الفاظ را از معانى اصليه خود نقل و در مقابل معانى جديده وضع نموده است؟ يا بدون اينكه آنها را از معانى اصليه منتزع سازد مجازا و با ضمّ قرينۀ صارفه در معانى جديده استعمال كرده است؟

ادامه نوشته

دلالت تضمنی

دلالت تضمنی
دلالت تضمنی یعنی این که لفظ بر بخشی از معنا دلالت داشته باشد.
مثال: مورد معامله بايد مال يا عملي باشد که هر يک از متعاملين، تعهد تسليم يا ايفاي آن را مي‌کنند (مورد معامله دو جزء است، ثمن و مثمن. پس این ماده بر تمام آن دلالت نمی‌کند و بر جزیی از آن دلالت می‌کند).

عام افرادي و مجموعی و بدلی

عام افرادي، یعنی عبارتی که تک تک افراد خود را به طور جداگانه در بر میگیرد. عام مجموعی، عبارت از عامی است که افرادش را من حیث المجموع و یک جا در بر میگیرد. عام بدلی، عبارت از عامی است که یک فرد غیر معین از یک جمله را در بر میگیرد.