به این معنا که اگر شارع ما را از سبب معامله ای نهی نموده باشد،آیا در صورتی که ما آن عمل را انجام دهیم، عمل ما باطل و فاسد است یا خیر
به این معنا که اگر شارع ما را از اثر معامله ای نهی نموده باشد،آیا در صورتی که ما آن عمل را انجام دهیم، عمل ما باطل و فاسد است یا خیر
نهى در عبادات:
نظر مشهور علماى اماميه در مورد نهى وارده در عبادات تقربى آن است كه دال بر فساد مى باشد . منظور از عبادات تقربى , آن دسته از عبادات است كه بندگان با قصد تقرب الى الله به انجام آنها مبادرت مى ورزند . مانند نماز , روزه , حج و . . . . در مقابل , عبادات توصلى مى باشد كه غرض از انجام آن توصل و وجود يافتن عمل است . مانند تطهير تن و لباس از نجاسات , كه به هر قصد و نيتى كه صورت گيرد , و يا حتى بدون توجه انجام شود , تفاوتى نخواهد داشت و غرض كه طهارت است , حاصل خواهد شد .
در عبادات تقربى , نهى موجب بطلان و فساد است . دليل آن هم روشن است , زيرا عملى كه نهى شارع به آن تعلق گرفته , مبغوض و منفور شارع است . و از طرفى بنده خدا با انجام عمل عبادى قصد دارد كه به خداوند تقرب و نزديكى حاصل نمايد و منطقا قابل توجيه نيست عملى كه منفور و مبغوض و دور كننده عبد است , در عين حال مقرب و نزديك كننده او بوده باشد .
ولى در عبادات غير تقربى , نهى موجب بطلان نخواهد بود . مثل آن كه گفته شود : با آب غصبى لباست را نشوى كه در صورت انجام هر چند عبد , متخلف و معاقب است ولى لباس نجس تطهير شده و به نجاست باقى نخواهد ماند . مگر آنكه در عبادات غير تقربى , نهى بيانگر شرطى از شروط صحت عمل باشد . مثل آن كه گفته شود لباس نجس را در آب قليل نشوييد . كه اين جمله بيانگر آن است كه شرط تطهير وجود آب كر مى باشد و آب قليل مطهر نجس نمى باشد .
منبع: مباحثى از اصول فقه، دکتر سيد مصطفي محقق داماد