شرايط صحت استعمال
مجازی :
برای اینکه بخواهیم لفظی را به صورت مجاز به کار ببریم، دوشرط
لازم است :
|
شرط اول
|
شرط دوم
|
|
علاقه (مناسبت)
|
قرینه صارفه
|
شرط
اول : علاقه (مناسبت) : یعنی باید میان معنی مجازی و معنی حقیقی ارتباطی وجود
داشته باشد که عرف و ذوق سلیم آن را بپذیرد
پس
اولین شرط به کار بردن لفظ در معنای مجازی این است که بین معنای حقیقی و معنای
مجازی رابطه ای وجود داشته باشد. مثلا اگرفردی را که شجاعت بسیاری دارد، شیر
بنامیم، بین این دو ارتباطی وجود دارد که عرف و ذوق سلیم آن را می پذیرد ولی نمی
توانیم انسانی را که فوت نموده شیر بنامیم، چرا که بین انسان مُرده و شیر ارتباطی
وجود ندارد که عرف و ذوق سلیم آن را بپذیرد
شرط
دوم : قرینه صارفه :
قرینه
صارفه علامت و نشانه ای است که ذهن ما را از معنای حقیقی بازمنصرف مي کند و به سمت
معنای مجازی می برد
مثلا
در عبارت دریای غم، غم قرینه و نشانه ای ( قرینه صارفه ) است که نشان می دهد منظور
از دریا در اینجا، معنای حقیقی دریا نیست بلکه منظور، دل فرد غمگین است .